امکان سنجی برای تعیین زیست‌پذیری یک ایده است. برای مثال از طریق امکان سنجی مشخص می‌شود که یک پروژه از نظر قانونی و فنی، امکان پذیر است و توجیه اقتصادی دارد یا خیر. امکان سنجی به ما می‌گوید که آیا این پروژه ارزش سرمایه‌گذاری دارد یا نه. در برخی از موارد، پروژه‌ها قابل اجرا نیستند.دلایل زیادی برای این موضوع وجود دارد. یکی از این دلایل نیاز به منابع زیاد است. این امر باعث می‌شود که نه تنها آن منابع از سایر وظایف خود باز بمانند، بلکه ممکن است هزینه‌ی آن پروژه بیشتر از درآمد سازمان باشد و باعث می‌شود که پروژه سوددهی و بازدهی نداشته باشد
مطالعه‌ی امکانسنجی که به درستی طراحی شده باشد، پیشینۀ تاریخی کسب‌وکار یا پروژه را بیان می‌کند. این پیشینه شامل مواردی مثل داده‌های مالی، پیش‌نیازهای قانونی، موارد مالیاتی، پژوهش‌های بازاریابی، جزییات مدیریتی و عملیاتی، اظهارنامه‌های حسابداری و توضیح محصولات و خدمات است. شرکت بارانا موفقیت پروژه شما را با کمک امکان سنجی تعیین می کند.
5 حوزۀ امکانسنجی پروژه
تحلیل امکان سنجی پتانسیل پروژه برای موفقیت را ارزیابی می‌کند. پنج نوع مطالعه‌ی امکان سنجی وجود دارد. حوزه‌های جداگانه‌ای که توسط مطالعه‌ی امکان سنجی بررسی می‌شود در ذیل آمده است:
امکانسنجی فنی
این ارزیابی بر منابع فنی در دسترس سازمان تمرکز دارد. این امکانسنجی به سازمان‌ها می‌گوید که آیا منابع فنی آن‌ها با ظرفیت همخوانی دارد یا خیر و اینکه آیا تیم فنی سازمان می‌تواند ایده‌ها را در سیستم‌های کاری به کار گیرد یا خیر. علاوه بر این، امکان سنجی شامل ارزیابی سخت‌افزار، نرم‌افزار و سایر ملزومات فنی سیستم موردنظر است.
این امکان سنجی معمولاً در مراحل پایانی انجام می‌شود تا 1) عملی بودن راه‌حل‌ها 2)در دسترس بودن فناوری موردنیاز 3) در دسترس بودن افراد متخصص را بررسی کند.
امکان سنجی اقتصادی
این ارزیابی شامل تحلیل سود/زیان پروژه، کمک به سازمان‌ها در تعیین سود و زیان و زیست پذیری پروژه است. در واقع امکان سنجی اقتصادی منافع موردانتظار سیستم و هزینه‌های موردنیاز پروژه را تعیین و تعریف می‌کند. این کار باید قبل از اختصاص یافتن منابع به پروژه انجام شود. این امکان سنجی، یک ارزابی پروژه‌ی مستقل است. امکانسنجی اقتصادی اعتبار پروژه را بالا می‌برد و به مدیران در تعیین مزایای اقتصادی مثبتی که پروژه‌ی مدنظر برای سازمان به ارمغان می‌آورد، کمک می‌کند.
امکان سنجی حقوقی
این ارزیابی بررسی می‌کند که آیا جنبه‌های مختلف پروژه با قوانینی مثل قوانین محلی، قوانین حفاظت از اطلاعات و قوانین شبکه‌های اجتماعی تداخل و منافات دارد یا خیر. به عنوان مثال فرض کنید یک سازمان می‌خواهد دفتر جدیدی در یک مکان مشخص بسازد. مطالعه‌ی امکان سنجی ممکن است نشان دهد که مکان موردنظر سازمان، برای آن نوع کسب‌وکار مناسب نیست. با انجام این مطالعه، از اتلاف زمان و هزینه و نیرو جلوگیری می‌شود.
امکان سنجی عملیاتی
این ارزیابی شامل مطالعه‌ی تحلیلی و بررسی این است که آیا به نیازهای یک سازمان با انجام این پروژه پاسخ داده می‌شود. مطالعات امکان سنجی عملیاتی چگونگی برطرف کردن ملزومات تعیین شده در فاز «تحلیل ملزومات توسعه‌ی سیستم» را نیز بررسی می‌کند.
امکان سنجی برنامه ریزی
این ارزیابی، مهم ترین ارزیابی برای موفقیت پروژه است. بدیهی است که در صورتی که پروژه‌ها به موقع انجام نشوند، با شکست روبرو خواهند شد. سازمان در امکان سنجی برنامه ریزی مدت زمان اتمام پروژه را تخمین می‌زند.
بعد از بررسی این پنج حوزه، تحلیل امکانسنجی به شناسایی محدودیت‌های احتمالی پیش‌روی پروژه کمک می‌کند. این محدودیت‌ها شامل موارد زیر هستند:
- محدودیت‌های درون پروژه‌ای: فنی، فناوری، بودجه‌ای، منابع و غیره.
- محدودیت‌های درون سازمانی: مالی، بازاریابی، صادراتی و غیره.
- محدودیت‌های خارجی: قوانین و مقررات، محیط زیست، لجستیک و غیره.
مزایای انجام مطالعه امکان سنجی
اهمیت مطالعه‌ی امکانسنجی به تمایل یک سازمان برای درست انجام دادن یک پروژه، قبل از صرف منابع، زمان و یودجه است. یک مطالعه‌ی امکانسنجی ممکن است باعث شکل گرفتن ایده‌هایی شود که دید پروژه را به کلی عوض کند. انجام یک مطالعه امکانسنجی همیشه مفید است، چرا که باعث می‌شود که ذی‌نفعان پروژه، تصویر بهتری از پروژه داشته باشند. در زیر برخی از مزایای اصلی انجام مطالعه امکانسنجی آمده است:
- دلیلی منطقی برای انجام پروژه شناسایی می‌کند.
- با ارزیابی چند پارامتر، نرخ موفقیت را بالا می‌برد.
- فرصت‌های جدید را شناسایی می‌کند.
- تمرکز تیم‌های پروژه را بهبود می‌بخشد.
- اطلاعات با ارزشی برای تصمیمات اجرایی، فراهم می‌کند.
- جایگزین‌های کسب‌وکار را محدود می‌کند.
- به تصمیم‌گیری درباره‌ی پروژه کمک می‌کند.
- دلایل توقف پروژه را شناسایی می‌کند.